İstanbul Boğazı’na ve Marmara’ya hâkim yüksek bir arazi üzerine inşa edilen Yıldız Sarayı, Osmanlı Devleti’nin İstanbul’da yaptırdığı son büyük saraydır. Genel vaziyet planı bağlamında “Doğuda Saray (Devlet Yönetimi ve Harem) – Batıda Cuma Camii (Yıldız Hamidiye Camii)” kurgusuyla Türk-İslâm saray mimarisi geleneğini sürdürmektedir.500.000 m2 alana sahip olan Yıldız Sarayı, 3 büyük kısımdan meydana gelmektedir. Birincisi devlet yönetimini ilgilendiren yapıların bulunduğu asıl saraydır, ikincisi Sultan’ın kendisine ve haremine ait olan hususi bölümdür, üçüncü bölümü ise dış bahçe ve çevre yapılar oluşturmaktadır. Dış bahçe denilen yer, bugünkü Yıldız Parkı’dır. Saltanat döneminde saraya mahsus olan bu büyük park, günümüzde halka açıktır. Devrinde birçok köşklerin ve yapıların bulunduğu bu kısımdan günümüze sadece Çadır, Malta ve Şale köşkleri ulaşmıştır.Yıldız Sarayı alanındaki ilk köşk, Sultan III. Selim (1789-1807) zamanında yapılmıştır. Sonraki padişahlar, yöredeki koru ve bahçelere ilgi göstermişlerse de Yıldız Sarayı’nın adı Sultan II. Abdülhamid (1876-1909) ile özdeşleşmiştir. Padişah, bölgeye “Yıldız Sarây-ı Hümâyûnu” ismini vererek burayı aslî ikametgâhı belirlemiş ve 33 yıl ülkeyi bu saraydan yönetmiştir.Beşiktaş ile Ortaköy arasındaki çok geniş bir araziye yayılmış bulunan Yıldız Sarayı; bahçeleri, havuzları, ağaçları, seraları ve köşkleri ile İstanbul’un diğer saraylarından farklı işlevlere sahip bir köşkler topluluğudur.Tiyatro, müze, kütüphâne, eczahâne, hayvanat bahçesi, hayvan hastahânesi, marangozhâne, demirhâne gibi atölyelerin yanı sıra Yıldız’da çini fabrikası gibi endüstriyel yapılar da kurduran Sultan II. Abdülhamid, I. Ordu’nun ünlü II. Tümeni’ni (Orhaniye ve Ertuğrul kışlaları) de sarayın yakınına yerleştirmiştir. Bu dönemde sarayın doğrudan veya dolaylı hizmetlerine bakanlarla birlikte 12.000’e varan bir nüfusa sahip olduğu düşünülmektedir. Yıldız Sarayı, Osmanlı Devleti’nin son yönetim merkezi ve padişahın son ikametgâhı olarak tarihe geçmiştir.
Yıldız Camii
- Abdülhamid Yıldız Camii’ni 1885-1886 yılları arasında yaptırmıştır. Gerek kitlesi ve plan şeması, gerekse dekorasyonu ile son dönem Osmanlı mimarisinin en tipik örneklerindendir. Aynı zamanda yapı, dönemin hakim mimari anlayışlarından olan Neogotik özellikler barındırmaktadır.
Yıldız Camii Beşiktaş, Barbaros Bulvarı’nın kuzey kesiminde, Yıldız Sarayı yolu üzerinde yer alır. Asıl adı Hamidiye olmasına karşılık daha çok Yıldız Camii olarak bilinmektedir.
Tasarım
Saray karmaşık bir yapıya sahip olup yönetim yapıları Büyük Mabeyn, Şale Köşkü, Malta Köşkü, Çadır Köşkü, Yıldız Tiyatro ve Opera Evi, Yıldız Saray Müzesi ve İmparatorluk Porselen Üretimevi’ni kapsıyordu. Yıldız saray bahçesi ayrıca İstanbul’da herkesçe tanınan bir dinlenme yeriydi. Bir köprü Yıldız Sarayı ile Çırağan Sarayı’nı Boğaz üzerinde bu bahçeye bağlıyordu.
Yıldız Sarayı Saat Kulesi
Yıldız Camii avlusunun güneybatı köşesinde bulunur. 1890 yılında yaptırılmıştır. Oryantalist ve neogotik karması olan bir tasarımı vardır. Köşeleri kırık bir kare plan üzerinde yükselen, üç katlı bir kuledir. Sivri ve dilimli bir kubbe ile örtülüdür. Örtü kısmında yine dilimli kemerli çatı pencereleri bulunur.
İmparatorluk Porselen Üretimevi
Yıldız Porselen Üretimevi
1895 yılında açılan üretimevi üst sınıfın Avrupa biçimi seramik gereksinimini karşılamak için üretim yapıyordu. Kaseler, vazolar ve tabaklar üretildi. Bunlar sıklıkla Boğaz manzarasını resmediyordu. Yapı Orta Çağ şatolarını andıran bir görünüme sahiptir.
2019 yılında başlayan restorasyon çalışması, 2024’te tamamlanmıştır.
Osmanlı İmparatorluğu’nun son sarayı Yıldız Sarayı, 100 yıl sonra kapılarını yeniden açarak, Sultan II. Abdülhamid’in yaşamına dair ilk kez sergilenen eserleri ziyaretçilerin ilgisine sunuyor.
Osmanlı İmparatorluğu’nun son sarayı olan ve bir çok tarihi olaya tanıklık eden Yıldız Sarayı, 100 yıl sonra, 19 Temmuz Cuma günü halka açıldı.
6 yıl süren restorasyon, konservasyon ve peyzaj çalışmaları tamamlanan ve İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde bulunan Yıldız Sarayı’nda, “Büyük Mabeyn Köşkü,” “Çit Kasrı,” “Küçük Mabeyn Köşkü” ve “Harem Dairesi” gibi birçok yapı ilk kez ziyaretçilere açılacak.
Sultan II. Abdülhamid’in hayatı ve kişiliğini yansıtan eserler ilk defa sergilenecek.
Sultan Abdülhamid ile özdeşleşen, Avrupa ve Ortadoğu’nun en büyük kütüphanelerinden biri olan saray kütüphanesi, marangozhane ve Yıldız Albümleri’nden seçilen fotoğraflar da ilk kez tarih ve sanat severlerin ilgisine sunulacak.
İLETİŞİM BİLGİLERİ
- Telefon:0 (212) 259 45 70
- Fax:0 (212) 259 32 92
- E-Posta:info@millisaraylar.gov.tr
- Adres:Yıldız, Yıldız Sarayı Müzesi, 34349 Beşiktaş/İstanbul
ZİYARET BİLGİLERİ
- Kapalı Günler:Pazartesi
- Gişe Açılış Saati:09:00:00
- Gişe Kapanış Saati:17:30:00
Konum için tıklamanız yeterli.
Kaynaklar: Milli Saraylar Başkanlığı, Wikipedia
